ทรงประกอบพระราชพิธีเปิดศาลสถิตยุติธรรม
การพิจารณาพิพากษาคดีต่าง ๆ ในสมัย ร.๕ด้านกฎหมาย และการศาล
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเห็น ความจำเป็น ที่จะต้องแก้ไข ปรับปรุงกฎหมาย และ การศาสนา ของประเทศ ให้ทันสมัย เพื่อแก้ไขสันธิสัญญาต่าง ๆ ที่เราเสียเปรียบต่างประเทศอยู่ งานปฏิรูปกฎหมายขั้นแรกคือ การสถาปนากระทรวงยุติธรรม ในปีพุทธศักราช ๒๔๓๔ ต่อมาโปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งศาลโปริสภา (คือศาลแขวงในปัจจุบัน) และจัดตั้งศาลหัวเมืองโดยเริ่มที่ มณฑลกรุงเก่า เป็นแห่งแรกในปี พุทธศักราช ๒๔๓๙ ต่อมา ในปีพุทธศักราช ๒๔๕๑ โปรดเกล้าฯ ให้ตราพระธรรมนูญศาลยุติธรรมขึ้น
นอกจากนี้ยังโปรดเกล้าฯ ให้มีการชำระพระราชกำหนดกฎหมาย ตลอดจน การตรา ประมวลกฎหมายขึ้นใหม่ ในพุทธศักราช ๒๔๕๑ มีการประกาศใช้กฎหมายลักษณะอาญา ร.ศ.๑๒๗ เป็นฉบับแรก ทรงสถาปนาโรงเรียนกฎหมาย และทรงส่งนักเรียนไทยไปศึกษาวิชา กฎหมายในทวีปยุโรป เพื่อกลับมาพัฒนาปรับปรุงระบบการศาล และระบบกฎหมายไทยต่อมา
